Japon mutfağının kadim lezzetlerinden miso, uzayda birinci sefer fermante edildi. ABD ve Danimarka’dan bilim insanlarının ortaklaşa yürüttüğü araştırmada, misonun uzay şartlarında nasıl evrileceği incelendi. Deney kapsamında hazırlanan üç farklı miso karışımı, Massachusetts eyaletindeki Cambridge, Danimarka’nın başşehri Kopenhag ve alçak Dünya yörüngesindeki Milletlerarası Uzay İstasyonu (UUİ) olmak üzere üç farklı noktaya gönderildi.
Miso karışımları, 30 gün boyunca özel şartlarda fermante edildi. Cambridge ve UUİ’deki karışımlar; sıcaklık, nem, basınç, ışık ve radyasyon üzere çevresel etkenleri takip eden özel kaplarda saklandı. Kopenhag’taki örnek ise sıradan bir fermantasyon sürecine tabi tutuldu. Müddetin sonunda UUİ’deki “uzay misosu” Dünya’ya getirildi ve üç numune karşılaştırıldı.
Araştırmanın sonuçları 2 Nisan’da iScience isimli hakemli bilim mecmuasında yayımlandı. Uzayda yapılan misonun tadının, Dünya’da üretilenlerden bariz biçimde farklı olduğu tespit edildi. Bilhassa “cevizimsi” ve “kavrulmuş” tatlar öne çıktı. Bu farklılık, uzay istasyonundaki yüksek sıcaklıkların tesiriyle oluşan ve fermantasyonu hızlandıran pirazin bileşiklerinden kaynaklandı.
Araştırmacılar, uzayda hazırlanan misoda birtakım bakteri cinslerinin daha yoğun bulunduğunu ve yalnızca bu numunede rastlanan tekil bir bakteri türü tespit ettiklerini açıkladı. Bu durum, mikro yerçekimi ve yüksek radyasyon üzere şartların, fermantasyona katılan mikroorganizmaların büyüme ve metabolizma süreçlerini derinden etkilediğini gösterdi.
UZAYDA MİKROPLARIN VARLIĞI SORU İŞARETLERİ YARATTI
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Maggie Coblentz, çalışmanın müelliflerinden biri olarak şu sözleri kullandı:
“UUİ’deki fermantasyon, mikrobiyal ölçekte yaşayan bir sistemin mikrobiyal topluluğunun çeşitliliği sayesinde nasıl gelişebileceğini gösteriyor ve uzayda ömrün var olma potansiyelini vurguluyor”
Steril olduğu düşünülen UUİ’deki bu deney, insan dışı hayatın uzayda var olabileceğini gündeme taşıdı. Tıpkı vakitte, bitki ve mikropların Dünya dışı ortamlara taşınmasının biyoetik istikametiyle de tekrar tartışılması gerektiğini gözler önüne serdi.
Çalışmanın bir başka muharriri Danimarka Teknik Üniversitesi’nden Joshua Evans, uzayda miso üzere yiyeceklerin üretiminin gelecekteki uzun soluklu misyonlarda astronotların moral ve randımanını artırabileceğini söyledi. Evans,
“Daha geniş manada, yeni aşçılık biçimlerini teşvik edebilir ve alan büyüdükçe uzay araştırmalarında aşçılık ve kültürel temsili genişletip çeşitlendirebilir” dedi.
Bu araştırma, sırf misonun lezzet farkını ortaya koymakla kalmadı; tıpkı vakitte uzay ortamında besin üretiminin nasıl evrilebileceğine dair de kritik bilgiler sundu. Astronotların menüsüne besleyici, kültürel ve duygusal paha taşıyan yiyeceklerin eklenmesi, hem misyon muvaffakiyetlerini hem de uzayda ömür senaryolarını direkt etkileyebilecek potansiyele sahip.
Kaynak:
Independent Türkçe, Science Alert, CNN, iScience
Kaynak: Timetürk
Bir yanıt bırakın